GREGY: Οι 2 +1 κρίσιμες μελέτες για την διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου και γιατί το επόμενο 6μηνο είναι καθοριστικό
Στο πιο κρίσιμο στάδιο εισέρχεται η κούρσα για την υποβρύχια διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου, τόσο σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όσο και σε τεχνικό-μελετητικό.
Σε ένα μήνα από σήμερα, η DG Energy, θα αποφανθεί αν το έργο θα ενταχθεί στην short list των PCI/PMI και άρα θα επιχορηγηθεί με ευρωπαϊκά χρήματα, κρίσιμος παράγοντας για την εξέλιξή του και την λήψη της τελικής επενδυτικής απόφασης.
Το πρώτο κρίσιμο βήμα είναι αυτό. Το δεύτερο, αφορά την έναρξη εκπόνησης των βασικών μελετών του έργου, μήκους άνω των 950 χιλιομέτρων, από την τεχνική και την χρηματοοικονομική έως την απεικόνιση του βυθού, μια εξαιρετική δύσκολη διαδικασία. Τα βάθη είναι μεγάλα, αντίστοιχες μελέτες δεν έχουν γίνει στο παρελθόν, ο προγραμματισμός μπορεί να ανατραπεί από τις καιρικές συνθήκες, και σε ένα τέτοιο σενάριο θα έρθουν προφανώς ανατροπές και στα κόστη. Κοντά σε αυτά και οι μελέτες για έργα υποδομής εσωτερικής μεταφοράς που ενδέχεται να απαιτηθούν για τη διασφάλιση της διασύνδεσης των εθνικών συστημάτων μεταφοράς με το έργο GREGY.
Σε αυτό το κεφάλαιο, κρίσιμη θα είναι η συμβολή του ΑΔΜΗΕ, ο οποίος μπαίνει με 33,3% στο μετοχικό κεφάλαιο της Elica Group, όπως και του Αιγύπτιου Διαχειριστή του Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (EETC), ο οποίος επίσης πρόκειται να εισέλθει στην εταιρεία, με αντίστοιχο ποσοστό. Τόσο, ο ένας Διαχειριστής, όσο και ο άλλος, βλέπουν μια τεράστια επιχειρηματική ευκαιρία και δυνατότητα για υψηλά έσοδα από τα τέλη χρήσης του έργου μεταφοράς πράσινης ενέργειας από την Αίγυπτο προς την Ευρώπη, μέσω Ελλάδας. Αμφότεροι θα αξιοποιήσουν την εξειδίκευση, την εμπειρία και την τεχνική, εμπορική και χρηματο-οικονομική τεχνογνωσία τους για την ταχύτερη εκπόνηση των μελετών, την υλοποίηση του mega- project και την επιτυχέστερη διαχείριση του.
Πόσοι θα είναι τελικά οι μέτοχοι;
Το τρίτο στάδιο αργεί ακόμη πολύ. Τοποθετείται μέσα στο 2024, αφορά στην λήψη της επενδυτικής απόφασης ή για να το πούμε πιο απλά, το πως και από που θα χρηματοδοτηθεί το έργο, σημερινής εκτιμώμενης αξίας 3,5 δισ ευρώ, χωρίς να υπολογίζονται τα έργα ΑΠΕ στην Αίγυπτο.
Αρκούν τα ποσά που θα προέλθουν από την επιχορήγηση της ΕΕ; Θα εξασφαλιστούν ικανά ποσά από τις τράπεζες με τις οποίες συνομιλούν τα στελέχη της Elica Group; Πόσα είναι τα ίδια κεφάλαια που θα χρειαστεί να εισφέρουν οι τρεις πλέον εταίροι, Elica, ΑΔΜΗΕ και EETC; Και το κυριότερο, εφόσον αποδειχθεί ότι χρειάζεται να μπει και τέταρτος μέτοχος στην κοινοπραξία θα το δεχθούν και οι τρεις εταίροι;
Απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά προς το παρόν δεν υπάρχουν. Το βασικό σενάριο είναι ότι το έργο θα καταφέρει τελικά να ενταχθεί στη λίστα των PCI/PMI, η επιδότηση που θα εξασφαλιστεί από τις Βρυξέλλες θα είναι παχυλή, αντίστοιχα σημαντική θα είναι και η δανειοδότηση από τις ξένες τράπεζες, καθώς επίσης ότι οι δύο νέοι εταίροι, ΑΔΜΗΕ και EETC, θα εισφέρουν σημαντικά ίδια κεφάλαια.
Σε αυτό το στάδιο βρίσκεται το GREGY, ένα έργο, για το οποίο υπήρξαν εκτενείς αναφορές στο οικονομικό φόρουμ των Δελφών, τόσο από τα στελέχη της Elica Group, όσο και από τρίτους, όχι μόνο για το οικονομικό του αποτύπωμα, αλλά και για την γεωπολιτική του αξία. Και αυτό, καθώς όχι μόνο ενδυναμώνει τον ρόλο της Ελλάδας ως κόμβου μεταφοράς πράσινης ενέργειας προς την Ευρώπη, αλλά και η διαδρομή του μέσω της οριοθετημένης ΑΟΖ μεταξύ Αθήνας και Καίρου, προφανώς και την θωρακίζει περαιτέρω.
Τα 5 πλεονεκτήματα του GREGY
Στα πλεονεκτήματα του GREGY είχε αναφερθεί αναλυτικά το έγγραφο της DG Energy κατά την παρουσίαση όλων των προς ένταξη έργων στην λίστα των PCI/PMI πριν από μερικές εβδομάδες στις Βρυξέλλες. Τα πέντε πλεονεκτήματα στα οποία αναφέρονταν το κείμενο αφορούν:
Ενοποιημένη αγορά: Θα ενισχύσει τη δυνατότητα μεταφοράς μεταξύ Ελλάδας και γειτονικών χωρών της ΕΕ, απελευθερώνοντας χωρητικότητα στις υπάρχουσες διασυνδέσεις όπου απαιτούνται υψηλότερες ανταλλαγές ηλεκτρικής ενέργειας. Σύμφωνα με μελέτη προσομοίωσης της ELICA, η οποία εστιάζει στα ελληνικά σύνορα με Ιταλία και Βουλγαρία, το έργο μπορεί να αυξήσει τη καθαρή μεταφορά ενέργειας μεταξύ 503 και 730 MW/h για την περίοδο 2028 – 2057. Στην πράξη, αυτό θα οδηγήσει σε χαμηλότερες τιμές, μεγαλύτερη ρευστότητα της αγοράς και μειωμένη ανάγκη για εφεδρείες.
Ασφάλεια Εφοδιασμού: Σύμφωνα με τον ENTSO-E, το GREGY μπορεί να συμβάλει στην μείωση του capacity των απαιτούμενων αποθεμάτων, παρέχοντας σημαντική εξοικονόμηση κόστους.
Βιωσιμότητα: Θα επιτρέψει τη μεταφορά πολύ μεγάλων ποσοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ έως 3.000 MW/h από την Αίγυπτο στην Ελλάδα και αντίστοιχα από την Ελλάδα στην Ευρώπη. Υποστηρίζει τόσο τους στόχους των Fit-for-55 και REPowerEU, όσο και εκείνους της Αιγύπτου για κλιματικά ουδέτερο ενεργειακό σύστημα. Το ίδιο ισχύει για τους στόχους μείωσης των ρύπων. Σημειωτέον ότι το ΕΣΕΚ προβλέπει 14,7 GW αιολικών και ηλιακών έργων έως το 2030 και αυξηση στο 54% -61% του ποσοστού κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ. Η δε, Αίγυπτος έχει θέσει ως στόχο τα 61 GW εγκατεστημένης ισχύος από ΑΠΕ (κυρίως αιολικά και ηλιακά φωτοβολταϊκά) έως το 2035. Ο όμιλος Κοπελούζου θα αναπτύξει αιολικά και ηλιακά πάρκα πρόσθετης ισχύος 9,5 GW στην Αίγυπτο.
Κοινωνικο-οικονομικό αποτύπωμα: Κατά τον ENTSO-E το έργο θα αυξήσει την κοινωνική και οικονομική ευημερία (δείκτης Β1).
Εκπομπές CO2: Ο ENTSO-E εκτιμά ότι το GREGY θα μειώσει τις εκπομπές CO2 (δείκτης B2a) κατά μέσο όρο κατά 134 ktones το χρόνο στην περιοχή ENTSO-E και κατα 6.836 ktones ετησίως στην Αίγυπτο. Επίσης, θα συμβάλλει σημαντικά στην μείωση της εξάρτησης της Ελλάδας και της ΕΕ από το φυσικό αέριο. Η κατανάλωση φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή, που μπορεί να αντικαταστήσει το GREGY, ανέρχεται σε 4,5 bcm.
ΠΗΓΗ: energymag.gr
