Η Κρίση “Επιβάλει” Νέες Αυξήσεις Τελών Εφοδιασμού στις Καταναλώσεις Φ. Αερίου
Η ενεργειακή κρίση και τα συνακόλουθα μέτρα που ελήφθησαν για την αντιμετώπισή της ανεβάζουν στα ύψη το τέλος ασφάλειας εφοδιασμού για τους καταναλωτές φυσικού αερίου έως το 2027, ενώ το τελικό κόστος για το τρέχον έτος ανέρχεται ήδη σε 160 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με απόφαση που εξέδωσε πρόσφατα η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) με την οποία αναπροσαρμόζει τη σχετική επιβάρυνση. Όπως και πέρυσι, έτσι και φέτος, έως το τέλος Σεπτεμβρίου, ο Ρυθμιστής θα πρέπει να έχει διαμορφώσει το νέο Σχέδιο Προληπτικής Δράσης για το 2024 που θα βοηθήσει την χώρα
να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τυχόν πρόβλημα εφοδιασμού της με φυσικό αέριο.
Το Σχέδιο προσδιορίζει επίσης, τις προσαυξήσεις που θα κληθούν να καταβάλουν οι καταναλωτές φυσικού αερίου στο τέλος ασφάλειας εφοδιασμού των επόμενων ετών, έως και το 2027, έτσι ώστε να αποπληρωθεί το αυξημένο κόστος του 2023 που έχει κληθεί να καλύψει ο ΔΕΣΦΑ
Όπως αναφερόταν στη Δημόσια Διαβούλευση της Αρχής, τον Σεπτέμβριο του 2022, σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 73 του ν. 4001/2011, όπως ισχύει, για τη χρηματοδότηση των μέτρων του Σχεδίου Προληπτικής Δράσης ο Διαχειριστής του ΕΣΦΑ εισπράττει, από όλους τους Χρήστες, Τέλος Ασφάλειας Εφοδιασμού (ΤΑΕ) ανά μονάδα ποσότητας φυσικού αερίου που οι τελευταίοι παραλαμβάνουν από το ΕΣΦΑ, το οποίο ανακτάται από τους Πελάτες φυσικού αερίου. Επιπλέον, σύμφωνα με την ίδια παράγραφο του ίδιου άρθρου, το ύψος του μοναδιαίου ΤΑΕ που καταβάλλεται από κάθε κατηγορία Πελατών φυσικού αερίου, το επιτρεπόμενο ανώτατο όριο του λογαριασμού ασφάλειας εφοδιασμού, καθώς και οι αναγκαίοι όροι και προϋποθέσεις για τη χρηματοδότηση των μέτρων του Σχεδίου Προληπτικής δράσης, καθορίζονται με απόφαση της ΡΑΕ. Το περασμένο έτος, ο Ρυθμιστής έκρινε, βάσει των διαθέσιμων στοιχείων, ότι είχαν μεταβληθεί σημαντικά τα πραγματικά και νομικά δεδομένα, υπό τα οποία εκδόθηκε η υπ’ αριθ. 1211/2018 Απόφασή του, και έθετε σε Δημόσια Διαβούλευση την εκτίμηση του κόστους των δράσεων που περιλαμβάνονταν στο Σχέδιο Προληπτικής Δράσης 2022, καθώς και τον προσδιορισμό του επιτρεπόμενου ορίου λογαριασμού ασφάλειας εφοδιασμού και του μοναδιαίου τέλους ασφάλειας εφοδιασμού ανά κατηγορία Πελατών φυσικού αερίου.
Όπως προβλέπει η αρχική απόφαση της ΡΑΑΕΥ, το Τέλος Ασφάλειας Εφοδιασμού ανά κατηγορία πελατών φυσικού αερίου και με βάση τα τότε δεδομένα είχε προσδιοριστεί σε:
0 ευρώ/MWh για την κατανάλωση φυσικού αερίου από διακόψιμους καταναλωτές
2,49 ευρώ/MWh για την κατανάλωση φυσικού αερίου αποκλειστικά για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας
1,99 ευρώ/MWh για όλες τις υπόλοιπες καταναλώσεις φυσικού αερίου.
2,84 ευρώ/MWh για την κατανάλωση φυσικού αερίου από προστατευόμενους καταναλωτές.
Πρέπει να σημειωθεί ότι τα ποσά αυτά είχαν προσδιοριστεί κατά τρόπο, ώστε να αντικατοπτρίζουν το επίπεδο της παρεχόμενης προστασίας ανά κατηγορία κατανάλωσης σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Αυτός είναι και ο λόγος που για τους καταναλωτές στους οποίους μπορεί να διακοπεί η παροχή φυσικού αερίου, η χρέωση είναι μηδενική ενώ αντιστρόφως η χρέωση στους προστατευόμενους καταναλωτές ήταν η υψηλότερη. Εν τούτοις, το ποσό για την κάλυψη των μέτρων που ελήφθησαν κατά την οξεία φάση της κρίσης αποδείχτηκε πολύ υψηλότερο από το αρχικά προϋπολογισμένο και ανήλθε σε 160 εκατ. ευρώ για το τρέχον έτος.
Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με στοιχεία του ΔΕΣΦΑ, η μίσθωση του FSU κόστισε 19,5 εκατ ευρώ, η τήρηση αποθεμάτων στην Ιταλία και τη Βουλγαρία όπως επέβαλε σχετική απόφαση της ΕΕ σχεδόν 127 εκατ ευρώ, η διατήρηση αποθεμάτων LNG από ηλεκτροπαραγωγούς στο FSU και τη Ρεβυθούσα περισσότερα από 1 εκατ ευρώ και η τήρηση αποθεμάτων εναλλακτικών καυσίμων επίσης από ηλεκτροπαραγωγούς 12,5 εκατ ευρώ. Με βάση αυτά τα δεδομένα η ΡΑΑΕΥ προσδιόρισε το Τέλος Ασφάλειας Εφοδιασμού για το 2023 σε: 0,50 ευρώ/MWh για τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας, σε 0,40 ευρώ/MWh για τους υπόλοιπους καταναλωτές και σε 0,57 ευρώ/MWh για τους προστατευόμενους καταναλωτές.
Αυτές οι χρεώσεις καλύπτουν το αυξημένο κόστος των μέτρων ασφάλειας εφοδιασμού και συνεπώς η ΡΑΑΕΥ με την ίδια απόφαση της διαμοιράζει το κόστος έως και το 2027 με αποτέλεσμα οι καταναλωτές αερίου τα επόμενα χρόνια να χρειάζεται να επιβαρυνθούν με προσαύξηση που να καλύπτει τις χρεώσεις για το 2023.
Συγκεκριμένα, αυτές οι προσαυξήσεις προσδιορίζονται με την απόφαση της ΡΑΑΕΥ ως εξής:
Οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας τα έτη 2024,2025 και 2026 θα καταβάλουν επιπλέον + 0,44 ευρώ/MWh και το 2027 + 0,41 ευρώ/MWh.
Όλοι οι υπόλοιποι καταναλωτές τα έτη 2024,2025 και 2026 θα καταβάλουν επιπλέον + 0,35 ευρώ/MWh και το 2027 + 0,33 ευρώ/MWh.
Οι προστατευόμενοι καταναλωτές τα έτη 2024,2025 και 2026 θα καταβάλουν επιπλέον + 0,50 ευρώ/MWh και το 2027 + 0,47 ευρώ/MWh.
Tέλος, το κόστος των μέτρων ασφάλειας εφοδιασμού για το επόμενο έτος, 2024, θα προκύψει από τα όσα θα περιλαμβάνει το νέο σχέδιο έκτακτης ανάγκης που θα εκπονήσει η ΡΑΑΕΥ.
Κι ενώ τούτα επιτάσσει η εσωτερική ασφάλεια, εκτός των συνόρων της χώρας, τα αποθέματα φυσικού αερίου της Ευρώπης βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα, μ τις αποθήκες των χωρών να υπολογίζεται ότι θα γεμίσουν νωρίτερα από το προγραμματισμένο. Όπερ σημαίνει ότι τα σήματα προς τις κυβερνήσεις και τη βιομηχανία ερμηνεύονται ως θετικά κάτι που ενισχύει την πεποίθηση ότι η περσινή ενεργειακή κρίση δεν θα επαναληφθεί. Ήδη, οι τιμές αναφοράς του φυσικού αερίου βρίσκονται διαμορφωμένες στο ένα δέκατο εκείνων που σημειώθηκαν το καλοκαίρι του 2022, όταν η Ρωσία έκλεισε τις στρόφιγγες προς την Ευρώπη. Είναι χαρακτηριστικό ότι η τιμή των futures φυσικού αερίου για παραδόσεις Αυγούστου, στον κόμβο ΤΤF, υποχωρούν ενδοσυνεδριακά, σήμερα, στα 25,110 ευρω/MWh, με ποσοστιαία κάμψη άνω του 3%.
Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι έχουν εκλείψει οι κίνδυνοι περαιτέρω αστάθειας, καθώς οι τιμές και η ζήτηση ενόψει και κατά τη διάρκεια της επόμενης χειμερινής περιόδου θα εξαρτηθούν από δύο παράγοντες που δεν ελέγχονται από την ΕΕ, ήτοι, τις καιρικές συνθήκες και τη συμβολή των ΑΠΕ στο μείγμα, αναλόγως του καιρού. Σε περίπτωση ενός ήπιου χειμώνα, κατά το παράδειγμα του περσινού, πράγμα απίθανο σύμφωνα με τους ειδικούς, οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη θα μπορούσαν να καταρρεύσουν ακόμη και στην περιοχή των 15 ευρώ/MWh, σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών της Morgan Stanley. Στην περίπτωση ενός βαρύ χειμώνα, οι τιμές θα μπορούσαν να φθάσουν ακόμη και στα 100 ευρώ/MWh. Μετά τον Οκτώβριο, χάρη στη χρήση ενός σταθμισμένου μέσου όρου, η Morgan Stanley θεωρεί πιο πιθανό οι τιμές να διαπραγματεύονται κοντά στα 45 ευρώ/MWh.
Το καλό είναι ότι οι προβλέψεις για γεμάτες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου θα αποτρέψουν την εκδήλωση φαινομένων πανικού και θα συγκρατήσουν τυχόν τάσεις εκτίναξης των τιμών. Ωστόσο, το γεγονός ότι από τότε που ξέσπασε η ενεργειακή κρίση, η Ευρώπη δεν έχει βιώσει ακόμη έναν πραγματικά κρύο χειμώνα, καθιστά τις προβλέψεις για τις τιμές ιδιαίτερα επισφαλείς.
ΠΗΓΗ:energia.gr
