Το Παράδοξο της Υποχρεωτικής Μείωσης Καταναλώσεων Φ. Αερίου και της Ανάγκης Επέκτασης των Υποδομών
Κυβέρνηση και Κομισιόν πανηγυρίζουν επειδή πέτυχαν να μειώσουν την κατανάλωση φυσικού αερίου, στην μεν Ελλάδα κατά 18%, στην δε, Ε.Ε. κατά 20,1%, ήτοι, πάνω από το στόχο του 15% που τέθηκε εξ αρχής. Η μείωση αφορά στη χρονική περίοδο Αύγουστος-Νοέμβριος, και συγκρίνεται ευθέως με τον μέσο όρο της αντίστοιχης περιόδου της τελευταίας πενταετίας. Αυτά ανακοίνωσε το Green Tank και η Eurostat. Η θετική, όπως την αντιλαμβάνονται θεσμικές και εκτελεστικές αρχές, εξέλιξη εγείρει όμως ένα σοβαρό ερώτημα: Πώς θα τα βγάλουν πέρα οι εταιρείες του κλάδου; Πώς θα “βιοποριστούν” εν μέσω αυτής της γενικευμένης τάσης για “ψαλίδι” στην κατανάλωση του καυσίμου που διακινούν;
Η αντιμετώπιση αυτού του “παράδοξου”, από τη μια να επιδιώκεται σημαντική μείωση των καταναλώσεων και από την άλλη να διατυμπανίζεται η ανάγκη για περαιτέρω επενδύσεις σε υποδομές αερίου είναι ότι, τουλάχιστον για εταιρείες όπως η ΔΕΔΑ, να εκμεταλλευτούν την ευκαιρία που παρέχουν τα συγχρηματοδοτούμενα ευρωπαϊκά έργα, να συνεχίσουν να αναπτύσσουν τα δίκτυα υποδομών τους, με την προσδοκία ότι η ενεργειακή κρίση που επιβάλει αποφάσεις με σαφή αρνητική επίδραση στην απρόσκοπτη λειτουργία τους, θα τερματιστεί σύντομα και επιστρέψουν στις υψηλές καταναλώσεις και την επέκταση του πελατολογίου τους.
«Οι υποδομές κατασκευάζονται για μεσομακροπρόθεσμη χρήση και αυτή η κρίση δεν αναμένουμε να συνεχιστεί επ’ άπειρον» υποστήριξε κορυφαίο στέλεχος της αγοράς.
Ασφαλώς δεν εντάσσονται όλες οι εταιρείες διανομής φυσικού αερίου στην ίδια κατηγορία. Υπάρχουν εκείνες που βασίζονται στην τροφοδοσία των βιομηχανιών και εκείνες που βασίζονται στο retail. Για παράδειγμα, το πελατολόγιο και κατά συνέπεια το μείγμα εσόδων της ΔΕΔΑ αποτελείται κατά 90% από βιομηχανικούς χρήστες και μόλις κατά 10% από οικιακούς και μικρούς εμπορικούς πελάτες.
Σημειώνουμε πως στο τετράμηνο Αύγουστος-Νοέμβριος 2022, όλες οι τελικές χρήσεις αερίου παρουσιάζουν σημαντικές μειώσεις, σε σύγκριση με την αντίστοιχη χρονική περίοδο το 2021, με τη βιομηχανία να βρίσκεται στο μείον 63,9%, τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας στο μείον 30,1%, και τα δίκτυα διανομής στο μείον 29,6%.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΔΕΣΦΑ έως τον περασμένο Οκτώβριο, η μείωση είχε φθάσει ακόμη και 71,96% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο, πέρυσι και τούτο οφείλεται στα μέτρα που λαμβάνουν οι εγχώριες βιομηχανίες για να αντικαταστήσουν το ακριβό φυσικό αέριο με πετρέλαιο ή και υγραέριο.
Το ίδιο ισχύει για εταιρείες όπως η ΕΔΑ Αττικής και η ΕΔΑ ΘΕΣΣ, που έχουν προχωρήσει σε γενναίες επενδύσεις για την επέκταση του δικτύου τους και την αύξηση του πελατολογίου τους σε οικιακούς και μικρούς εμπορικούς χρήστες που σήμερα υποχρεώνονται να εγγράφουν, με τη σειρά τους, πολύ σημαντικές μειώσεις εσόδων.
Ρωτήσαμε ακόμη για το πώς κρίνουν τη συμφωνία για το πλαφόν στις χονδρεμπορικές τιμές του φυσικού αερίου στον ολλανδικό κόμβο αναφοράς TTF. Η πλειονότητα των ανθρώπων της αγοράς θεωρεί πως ήταν καιρός να αντιμετωπιστούν τα φαινόμενα της αισχροκέρδειας που διέπει τη λειτουργία του TTF το οποίο, τονίζουν, απέτυχε παταγωδώς.
«Κινείται χειρότερα και από το χρηματιστήριο στη χειρότερη περίοδό του, ή τα πρώτα χρόνια από τη λειτουργία του χρηματιστηρίου εμπορίας ρύπων», είπε χαρακτηριστικά στέλεχος μεγάλης εταιρείας διανομής αερίου.
«Είναι αγαθά στα οποία δεν αλλάζει εύκολα το κόστος εξόρυξης και το κόστος λειτουργίας από μέρα σε μέρα και επομένως, δεν δικαιολογούνται οι ακραίες τιμές που παρατηρούμε τον τελευταίο χρόνο» συμπλήρωσε.
Για του λόγου το αληθές μας παρέπεμψαν στα fixed συμβόλαια που έχουν συναφθεί από αρκετές εταιρείες με την Gazprom –μεταξύ των οποίων και ελληνικές εταιρείες- με τα οποία αγοράζουν στις ίδιες τιμές. Για παράδειγμα όποιος είχε μακροπρόθεσμο συμβόλαιο αγοράς προς 40 ευρώ/MWh, απέφυγε να καταβάλει τα 250 ευρώ/MWh στο TTF!
Δεν παύει όμως να προκαλεί απορίες το γεγονός ότι η Ε.Ε., πέραν όλων των άλλων αστοχιών της, απέφευγε συστηματικά να συνάπτει μακροπρόθεσμα συμβόλαια προμήθειας με την Gazprom, προκειμένου να απαλλαγεί από την υποχρέωση να αγοράζει ρωσικό αέριο σε fixed τιμή, επειδή το γενικό ρεύμα την ωθούσε στην πράσινη ενέργεια.
Αλλά όσοι διέβλεπαν ευκαιρία στο να συνάπτουν μακροπρόθεσμα συμβόλαια αγοράς, επειδή προσέβλεπαν σε αυξημένες καταναλώσεις φυσικού αερίου, επωφελούνται σήμερα από αυτή τη στρατηγική που επέλεξαν. Όσον αφορά στον έκτακτο περιορισμό της κατανάλωσης φυσικού αερίου από τις βιομηχανίες, τα στελέχη της αγοράς υποστηρίζουν ότι δεν είναι σωστό το μέτρο της υποχρεωτικής, οριζόντιας περικοπής στις καταναλώσεις. «Για ορισμένους κλάδους της βιομηχανίας, θα ήταν καταστροφικός τυχόν περιορισμός στην 24ωρη λειτουργία τους, ή διακοπή της για κάποιες ώρες μέσα στην ημέρα».
ΠΗΓΗ:energia
